La Carta de Tarapoto del VIII FOSPA ahora en idiomas awajún y wampis

IndígenasAwajún

17:00|09 de junio de 2017.- Continuando con las traducciones de la Carta de Tarapoto del VIII Foro Social Panamazónico (FOSPA), compartimos sus versiones en awajún y wampis.

La traducción al awajún fue posible gracias al apoyo de Isaac Paz, y la versión en wampis gracias al apoyo de Dina Ananco, ambos traductores con reconocimiento oficial.

El VIII Foro Social Panamazónico (FOSPA), que se desarrolló en el Perú del 28 de abril al 1 de mayo, ofreció destacados aportes a la lucha por la defensa de la Amazonía y sus pueblos.

Precisamente, estos han sido condensados en la Carta de Tarapoto que contiene un total de 25 puntos y plasma las propuestas y demandas de los pueblos que habitan la Amazonía.

El documento expresa un rotundo rechazo al sistema capitalista, la corrupción, la violencia contra las mujeres; y reafirma la lucha y movilización de sus habitantes “para transformar las sociedades y los Estados”.

Asimismo, se reafirma en la necesidad de fortalecer la alianza, articulación y movilización de los pueblos amazónicos y andinos, en base al respeto a la naturaleza, el territorio y la vida.

La Carta de Tarapoto es un aporte importante que guiará acciones conjuntas para un nuevo escenario de cara al próximo FOSPA que tendrá lugar en Colombia. A continuación los documentos traducidos:

En awajún:

CARTA DE TARAPOTO

Panamazoníak initik nagkamnas nugka Najaneauwai tuja antsag tuke batsamin aidaushkam, nuwi batsatkau aidau, tsukin batsatainau, ajanum takau aidau tuja antsag tikich aidauti wajuk pujut awa nunu wainkaja anentaimtau aidautishkam. Nugkentin asaja ajantunika ikamia aidautik ijunja batsatmau, ashi waji antimain aina nuwigkichu antsuk wakannumash, unuimat aidau nuwigtu wajinum takatai ainawa nuwishkam; ashi juka yaunchuk nagkamsa maanitmau aents ajantia pachiachmau kauna utsanawaju kasa anentaintin wajinash atagki sujin aidau kaunamunum nagkamas.

Juju maamitmauwa juka juniawai wiyakush aidau kuwashat waigka wegamunum tuja tajimtametash wajig ayawa nunu amuka, sujimka nuwigtush tupandaika, ajantia kaunawaju wajuk chichama umikag takainak tikichnak nunikchamin emakuita nunui nagkamnas. Juni takasa emamua juka, juni amainai tusa anentai apujin aina nujai ijumnag, tuke batsamin aina nuna ayamke aidaun takamainchau emainawai, mamiksag juni ati tusa nuwa aidau jetemjuka ayamjukmau aidaun. Nunu iman aig, aents ikam nuwigtu muja batsamin aidautik juti nugke chichamjuka ayamju batsamnawai. Nunin asamtai, aents aidautik uweja amua juinia ipak usumat nugka ikamia aidautik, nugka Macapá juwaki, Tarapoto –Perú ijunja, umá nuwigtu yatsut ajantia aidaujai ijunja Ikam aentsjijai untsumamunum kaunaji, VIII Foro Social Panamazónico ipaamamtai.

Wiyakuch emaktasa anentaimtusa takamua juka, yamaya juwik wantinui wajig takamain ayawa nunu yajumku nuwigtu “samekmauwai tajimtameamu” tawa duwi. Jutikag chichamnak jintiajajui wiyakush ajantia aidau juti nugkenia aidaujai Ikamia nugka aidau apuji aidau dutikatajum tuja atukam nuniak dekas umiktajai tusa aentsu ayamke aidaun Nugkajai pachis timauwa nunak yajupea idayainak, nuniak nugka aidaunash dutiksaik takamainchau emainawai, agkan ajakma yutan, tsawan yapajinak wegamunum ayamjumamainchau wegamun nuniam puyatjumain yapajinak wegawai aents batsata nuwi antsag aentsu pujuti aidaunmashkam.

Juju juniamunum agkan ditak tumamtinme timau aina nuna nuwigtu ayamke aidaush imatiksa nuni ayamjukmau ati tamau atsawai aan kuwashat ebestuka emamuk awai. Junak nunik minawai eemtika agkan nuwigtu shiig ujaka chichantsatin timauwa nuwi nagkamnas, juka takasa emaku nuwi apusa emam awai, tuke batsamnu ayamke aidau ajantusa ematin timau dekana nunin aig, nugka ebesnagchati tusa chichamjukmau aidau nuwigtu ajantia aidaujaish chichasa antugdaikatin timau aina nunin aig. Nuwigtush chicham umiktinun najanin aina dushakam nugka Ikamia aina nuwiyag aents nuwi batsatu waimataiji aidaunak pachimjawai aikasag ayamke aidaunashkam, mamiksag nuwa ayamke aidaun ditash agkan batsatak iyashinash kuwitamain aina nuna.

Imaniamunum aents ikamia nuwigtu mujaya aidautik juka dakitajai tumamku chichamjuinaji pujut yapajiaktasa nuniaku ashi Apu aidaushkam, juni takaji taku amuka emainamua nunu dekas tikich takantsati taku dutikam Shiig Batsatmau, Tajimat pujut, Shiig Pujut nuniaku nugkajuinish jutik chichamjumaka. Apujui adaika ekenmau aidau dita aimainakug chichamjumaku jiinja pampainamunak aanmaitsui tusa sumimak sutanak chichamjuinak ijunja takainamuash imanika chichamjumamainchau emainawai, aikasag nuwa aidaunash, antsag tikich aents juunig ijunag chichamjumau aidaunashkam nuniak dekas wajuk wiyakuch aidaujai takastatus chichama jintinawa nunak ayamjuinawai petróleo, kaya wegantun, numi aidaun, kuwashat ajakmak takau aina nujai nuwigtu namaka epenag takastag tuwidau aidaujai ijunjag.

Juju juniamunm, VIII Foro Social Panamazónico chichama apujui atuniamu, ijuntuja takainaku chichamjamu ati aents ikamia aidau mujaya aidaujai tusa juka Nugka pujutjai ayamjamunum.

Nunin asamtai, Ijunjamunum anentai apusamu aidau iwainaji:

  • Yamajam takantsati Agkan Batsamat, Tajimat Pujut, Shiig Pujut, Nugkajui jutiik Diyaaku ata aina nunu anentai aina nuna tuke batsamin ikamia mujaya aidaujai iwainaina nunu.
  • Ashi apu eteja ekenmau aidau wajina takata chichamjuinawa duka nuwigtu chicham umiktin aidaushkam tikich nugkanmaya aidau wajuk chicham umiktinun najankauwaita tuke batsamin aidau ayamke pachisa duke umikta tunati.
  • Apunum chicham aputaku chichamjamu ati kuwashat takamau aina nuwi waji ayau yajumku takamu aina nuwi antsag takat muun aidau chichamjamush ayawai ikam nuwigtu mujashkam nunu pachisa.
  • Senchi awagnasti nuwigtu ijunja takamush atinme takata ijuntuju aidaunum, tuke batsamin ikamia nuwigtu mujaya aidau, nuwanu aidau, afroamazónicos, batsatkau LGTBIQ, yachameaku aidau, datsa ijunjamu aidau, nuwauch aishmagjai nuwigtu tikich aents juunig ijunjau aidaujaishkam.
  • Ujankati tuke natsamin aidau nugke ditanuk juni awai tamau ati nugke wegaka nunu diigsa dita nuwi batsatmaunum dekamuji aidaush tuja wajuk takas batsamin ainawa dusha diigsa.
  • Dekajua aan senchi etamu ikamia nuwigtu mujaya aents aidau iwainmamauji aidau, imatik pachimdaekam pujutan iman emamkaju aina nuwi.
  • Ikam nugka wegaka nuwi tsawan yapajinak wega nunu wainka juni epegnattawai tamau awa nunu wajanti tunati, nunak adayainawai “samekmauwai tajimtameamu” nuwigtu Nugkanum takamain aidau takantsatin kuwichik kuwashat aputamu, dutikam nugkenchau waigka wegamu, antsag tikich pegkegchau dutikainamush awai.
  • Nugka shiig mamiktujata tamau ati juti wajuk anentaimsa batsamnaitji nuna ajantus, yumi akaetaiji aina dushakam nuwigtu nugkag tamaush wajuk antaji dushakam.
  • Ashi apu eteja ekenmau aidauk tuke batsamin ikamia nuwigtu mujaya aidau ayamkeg betek uminkati tusa chichamjukta tunati dutikam betek ujanitai ati chichatai aina nuwish nuwigtu wajuk nunu takatai ainawa nuwishkam.
  • Nagkankati taji nuwa wajuk waitkamu ainawa duka dita batsatkamujin antsag yajashkam, dekas mamiksag nuwa ayamka chichamjin aina nuwi.
  • Nuwa aidautik apu Aidau taji chicham umiktin aidaun najanainakug idaisatnume Ajutap anentaimtusa najanmauwa nunak nuwigtu waji dutiknati ashitinu tusa tuwina dusha juti ayamke aidaun ebesena dusha atsuti, antsag juti iyashinish nuwigtu juti nugkenish tuja tikich nugkanmaya aidaush wajuk chichama jintiaju ainawa numamtuk ati aentsu ayamke nuwigtu ajutpanum anentaimtai aina nuwishkam.
  • Aents ijunjamu Panamazónicowa juka niinua aanin emawai Nuwa aidau Ikamia-Mujaya aidaujai ayamke Epegtutai aina nunak.
  • Dekaawag eme anentsatnume taji ashi nuwa aidauti juti jeen takatjui aina nuna, batsatkamunmash nuwigtu ijunja takainamunum pachiinka pujut weti tusa yaimainag nuwi tuja antsag wajuk juti nugken ajakmaka wegaji nuwishkam.
  • Chichamnum ataji aents aidau nugka Guyana Francesa tutaya nuwi batsatu nuniaku dakitaji ikam nugka aina nuwi ajantia aidau ustana atagki batsatuk.
  • Ayamjunkati aents dita anentainig kanaku aidau nuniachkush yama wantinainau. Ashi apu aidauk taji ajantuktinme ditak nuni batsamnasti tumamta nuwi, juni awai tusa dekatnume, nugka mamiktug kuwitamjukti tuja aikasag tikich nugkanmayajai tesagdaikamua nunash diyaaku atinme.
  • Datsauch/Muntsujut, aishmagkush aidau, nuwauch nuwigtu yama tsakainau aidautish ashi Apu aidau taji deka ajantuktinme nugka ebesmanaji tusa chichamjuka ayamjuktin aina nuna. Aikasaik taji ashi Apu adaika etejamu aidauk ayamkagtuktinme maaknum batsamsa tsakankati nuwigtu jamamtuchu nuniaku maak batsamnasti tusa.
  • Iwainakmau ati taji ajantiajaish ijunja unuimat aina nunu dutikaku ikamia nuwigtu mujaya pujut aina dusha ajantamu ati tusa nuniaku aents ajantia pujutan niinujai dekau atinme tusa.
  • Ashiti atina nunu chichamjunkati tinamdaeka wegakmauwa nunu pachisa takamunum, juninai tusa deka, eme anentsa nuniaku tuke batsamin aidau yaaktanum yujau dekati dekagku, datsa aidaush uchi aidaujaish ijutkauk emankati.
  • Chichamjunkati yama waininamu yaaktanmaya – ajanmayajai, ikamia-yaaktanmaya, ajash wainka ampi utsantua takamu atsuti tusa chichamjaku.
  • Chichamjunkati aja shiig takatai ati nuniaku Ikam-Mujash shiig takantsati tuke batsamin ijunjamunum nagkamsa dutikam yumain imanisag abaunum agkan yuwa batsatmau ati tusa.
  • Ashi yutai aidau nuwigtu ikam tuke aina duka kuwitamnakti basatkamua nuwi ajake yapajiasa sudaiku, nunak dita nuwa aidau tikich aents aidaujai nuwa jikatus pachiinainamunum.
  • Imanuk ati taku nuni ajai tusa iwainmamtai aidau ikamia nuwigtu mujaya aents aina nuwi, tuke batsamin aidau chichataiji ataktu awagki chichainaku.
  • Takatnum pachinkati yacha aidau muuntuch dita imatika yachameak batsamin asag juni ati tusa jintinkagtuinak iwainmamtan ayamjuidau asamtai aents ikam nuwigtu muja batsata nuwi.
  • Chichamjuka nugka diyaakmau ati batsatkamunum ijunjamu aina nuwi nagkamsa nuniam ayamke aina nunu ebestachbau ati tusa nuniak ibatika takamunum nugka ebesnamain asamtai.
  • Tikich nugkanum epegtumatai aina nunu wejamu ati wiyakuch tikich nugkanmaya aidau ashi ayamak aidaun ebeseakuig. Juni amainai tusa chichamjamu ati wajuk apu nuna diin aidaujai chichamjumainaita nunu.

FOSPAK maamianum wajuk aents waituinawa nuna atawai, nugke waintuamu aidaujai nuwigtu ayamjumak chichamjumaun kajejuina nuna tuja dutikak nugkem ukuktajum tusa waitkamu aina nujai.

Tuke batsamin aidautik Ikamia nuwigtu Mujaya aidaujai VIII FOSPA ijunja iwaintumaji juti umiktin pujutnum antsaik Nugkanmash, ashi tuke batsamin aidautik ijunjami tusa ipaamaku nuniaku juti imanika wegakag duka ajantukmau ati tusa tumamku antsaik waji dakitaji dusha iwainaku. Jutika ijunjamu aina nunu diisa emaku, chichamjumakti tusa untsumaku nuniamunum juka chichamak wegawai.

Tarapoto, 1 de mayo de 2017

 

En wampis:

TARAPOTO PAPI AARMAU

Kuamak nunka tépaka auka yaunchuk tuke najanar a nuwaiti nuyasha kuamkaya, muraya tura mukusa shuar yaktanam tura entsa ewet matsatena nuu kuitamam penker awai, tura chikich shuar aiña nuuti ju nunka tépaka ju ememattsar iisar matsamin aiña nuutisha jui írutkaji. Kuamak nunka tépaka nuka urukukuit imatiksar ememttsar iisar, arantuniasar tura iruntsar shir pujamua nuwaiti, juinka warin warin iruna ima nukeka iiniatsui, juinka yuusr aiñasha, pujut uruukit tura mátsatkausha wariñak takau aiña nusha ashi irutkawai; imaj enentai aujmatsaj juka, yaunchuk amainia shuar wari surin tura nunka atai ju aiña kaunawarua nuu chicham uun ajuarmauwa nui achitkawai, tuma asa yamaikisha chicham shir iwarachmau juaku asa manitiamu nukap awai.

Kuitñum tura takat chichamrakur amumakir weamu, chikich aiñasha uchia nunin iya asar chichamrumamainchau emajeamunam tura muijnaisar iiniamunam, wari yaunchuksha yaja nunkanmaya kaunawar metek anturnaisar, iiniasar takjakchruiti, tumak pujutan emeskar matsamsarua nuu enentaik enkera juakmau asamtai kuit pachisaar maanitiamu a juka pan wantiniawai. Junin jinta jintama ukukmauwa ai enkemkar takaki weamuka, chikich enentaijai katsuram, yapajimainchau aiña nujai senchimamtikram, kuamkaya, mura tura mukusa shuar aiña nuu ayamkarin shir chichamrukar emkar wena nuna junik ujuitaiwai, turasha ima nekaska nuwa aiña nuu chichamrumak emkarua nuna teperas emawai. Tuma ain, ii kuamkaya tura muraya shuar aiñaj nutika, iña nunken pujut a nuka kakaram enentai enkerar kajitsar ayamraji. Tuma asamtai, ju kuamak tepaka jui país aiña 9 irutka ai mátsatkau aiñaj nuuti tuakar, Macapá chicham umikmauwa nui senchimarar, yaat Tarapoto, Perúnam juwa jui tuakar, iña umai, yachi chikich nunkanmaya aijamaik tuakar ashi iruntrar Kuamak nunka tura juna shuari untsumamunam pachinkaji, juinka shir mamikma iismaka untsumakai VIII Foro Social Panamazónico tu anaikamua nuu.

Yamai tsawanta jui kuitñum emka weamuka kuamak tuke irunin, Kuri, petróleo tura chikich jumantin aiña shir nukap takasar ju nunka jui tumachkusha chikich nunkanam suramua nuwaiti nuyasha “kuamak warín penker iruna nuu shir kuitamsar takakur kuitñum emkar weamu” tamauwa nusha. Jutika takat emamunka, warí surin empresa transnacional aiña, ju nunka tépaka jui ashi kanawen aepar takauwa nuu tura iña nunkeya juisha warí surin aiña nuu jintanka jintamawaruiti, turamtai iisam Kuamak nunka juna apuri mátsatka nuu juna ima shir chichamruiñawai, kuamkaya shuar iruna nuna nuyasha Kuamak penkera auna ayamrutsuk, jutikak iña nunken, shir ankan yua pujutaiya auna ishamainñum ujuwawai, turamu asa tsawan yapajinki wea jusha iña pujutin awanteawai tumak mátsatkamunmasha pujutan yapajiki, Kuamkancha yapajiki weawai.

Junis chicham amaunam iisma junik juaki weawai ankan shir pujumu tura ii urukukitaj nuu nekama pujamua nuu, nuyasha iña ayamkarisha arankashmau tura katsekkamu juwawai. Junis wantiniawai takat ematsuk, emtikar chicham etserkar takamua nunasha umiiñatsu nuu, ayatek ju chicham chichamramuka, papi enkear metek umikamuwa nunin wantinkati ima nuke puyatramu awai, juka kuamkaya shuar aiña nuna ayamkarin arantuk, kuamak takakrisha wari umikmau ati timauwait tura pujut pachimtak amaunam shir arantuniasar anturnaikar takamu ati timauwa nuu ashi uminkati timauwa nuka nekaneawai. Nuyasha, ju Kuamak nunka tépaka jui país íruna auna kanawe poder legislativo aiña auka, papi ley tutain najanaiñaksha, kuamkaya shuaran yuusri tura ayamkari aiña auna arantus takaiñatsui, shir mamikma iismaka nuwa ayamkarin tura nita ankan chichamrumak, iyashincha ayamruk pujamun katsekeawai.

Junis chichamka au asamtai, kuamkaya tura muraya shuar aiñaj nuutika chikich mátsatka nusha tura Estado aiña nusha enentai yapajtuattsar untsumakar ju chicham taritrar chichamraji, tumakur taji, jutikar kuamak warin iruna nuu ashi wintisar suramuka penkerchauwaiti, chikich enentai enkermi, Tarimat pujut chichamrukmi, Shir pujuta nuu manitkami tura iik iña nunkesha uruk takastaj tajik nutiksar takasar pujusmi tamauwa nuu ati tusar nuu maanitiaji. Estadoka jutika ii chichamrumakrinka shir airmatsji, nitaka ayatek suimmkan sukartustaj tuiñawai, junaka jutikaiñawai kuamkaya organizaciónkan, nuwa organizaciónrin tura chikich mátsatkau chichamrumaktasar juniarar takaiña auna imanchau ujuakattsa, tuma nii nepetmas ima nekas uruk takastaj tawak nuna enentain emtikattsa juniawai, nuyasha junaka jutikawai, wikach petróleo surin, Kuri weantun, numin, arakan nukap arakma jirunmaksha enkek surin aiña nujai chichas, nuyasha yumi tankuma takau aiña nujai chichaman apak shir anturnaiyas tsanintas takatan emattsan turawai.

Junis chicham amaunam, VIII Foro Social Panamazónicoka, kuamkaya shuar aiña ju muraya shuarjai iruntrar, pujut ayamrukmi tura Kuamak, nunka aiña ausha ashi tusa kara atirar, chichaman jintiarar shir apakar, shir nakuawara auna senchimamtikiawai.

Tuma asamtai, tuakar chichamramu Foro asauwa nui, kakaram enentai jukimua nuka jutiksar iwaiñaji:

  • Kuamkaya tura muraya shuar aiña nuu kakaram enentai jukiar chichaiñak Tarimat pujut, Pujut penker, Shir pujut, Iña nunke iik kuitammau, tura chikich jumamtin aiña nusha iisar takat emami tuiña nuu iisar enentai yamarmajai takat chichamrunkati.
  • Chikich nunkanam tura amainia nunkanmasha, kuamkaya tura muraya shuara ayamkari pachisrisha ley weanta nusha uruk umikmaukit nuna iis Estado aiñaka nita takatrin tura nita nunken norma iruna nunasha, nuu jijain iis shir umikti tusar kakara chichamruktatji.
  • kuamak tura Mura nunkeya ai warin iruna nuu, ashi shir wintiran juki surakur takataiya nuu anentaijai takantsati tura takat uun aiña imancha shir jearkar takantsati tusa nitak chichaman jukiar tsuatmaiña auka papi najata enketamu atatui taji.
  • Kuamkaya, muraya shuar, nuwa, kuamkaya shuar mukusa shuar aiña, LGTBIQ enketkau aiña, yacha aiña, muntsurat/natsa aiña, uchi/nuwach tsakat aiña tura chikich aiña nujasha ashi iruntrar shi takasarti tusar senchimamtikrattaji.
  • Nunka mátsatkmua au ashiñu ati tura nunkasha patatchit iñuiti tichamu, jui warin amaiñait nuka iñu ati ashi, nuyasha nunkasha urukukit ju kuamak nunka tepaka juisha nuna iis, kuamkaya shuaran nekajakmaun, nekamurin tura wariñak yamaisha takau aiña nuna ashi emematas iña ayamkarinka imajtikas nekatrama arti tusa chicharumaktatji.
  • Kuamkaya tura muraya shuar aiñasha, juu shuar aiñaji tusar shir nekamawar, kakaram jasar iruna nusha junisan ati tusar pan iwaiñakar senchimamtikrattaji.
  • Ju Kuamak nunka tépaka jui, tsawan yapajinki wea auna iwarachtiñaitak “kuamak warín penker iruna nuu shir kuitamsar takakur kuitñum emkar weamuiti” tusa nankami chichamruiña au atsusti tura kuamkan anajmas kuitan seamaiña ausha penke atsusti, nankankati, urukamtai jutik takat chicharamuka nunkartichu ujutameaji tura chikich pujut penkerchaun itartameaji tusar chichamruktatji.
  • Nunka uruk tesamainkit nuu iyamunmaka, jutí iismasha nunkasha urukukit, yumi jiñaku weanta ausha tura iisha iña nunke tépaka ausha uruk iiyajik nuna ashi iis arantukti tusar chichamruktatji.
  • Kuamkaya tura muraya shuar aiña nusha chicham enkekar nuyasha nakumamka akuptai aiña auna, chikich uruk takaiñawak nitasha nutikas, ashi metek takasarti tamau ayamak ariarti, tura juu enentaiya juna Estado aiña nuu puyatrukarti tusar chichamruktatji.
  • Nuwa mátsatkmunam tura yaja yujascha tepersa waitkam, suimiamkesha yujarchati tusar chichamraji, juinka ima shir jikattsarka ayamruktatji nuwa ayamkan chichamruiña nuu.
  • Estado aiña nuka, iña ayamken, iyashin tura nunken emesmaiña nuna chichamruiñak ley najanawar jikiartasa tura kakaram enentaijai takat ematña nuna chichamruiñaka yuusrin nita uruk emematñuk aiña ima nuin enentaimas takatan ematsuk, chikich nunkanam uruk ayamak chicham umikmaukit tura yuus emematsuksha uruk enentaimmainkit nuu enentai enker juu chichamnaka iisarti tusar nuwa aiñaj nuutika chichamruktatji,
  • Foro Social Panamazónicowa juka, Tribunal de Justicia de los Derechos de las Mujeres Panamazónicas-Andinasnaka, niñujai metek wenkus juawai.
  • Iña jeen, mátsatkamunam tura organización aiña ai Nuwa aiñaj nuti takaj nuna eme iisarti tusar chichamraji, jutika takamuka kakaram pujutmun yaimiawai tura nuyasha iña nunken Producto Bruto Interno (PBI) tutaiya aisha.
  • Guyana Francesanmaya shuar aiña chichamnum matsatena nusha kakaram enentai suaji tumakur ju Kuamak Nunka tépaka juinka nunka colonia aiñaka atsusti tusar penke nakitaji.
  • Kuamkaya shuar, nitak enentai jukiar kanak yaja matsatneka nekamu aiña nusha ayamruktatji. Tuma asar taji, juu shuar iña ju, nita uruk matsamsataj tuiñawak nuu ayamak aruiña nuna Estadoka arantukti, junís matsatusha awai tusa pan iwaiñakti tura nunkencha tesara umik, kuamkarincha ayamrukti tusar chichamraji.
  • Muntsurat/natsa, uchi nuwach/aishman tura tsakat aiña nuutisha Estado aiña nuu kuamak penkernum pujuta nuna arantukti tusar chichamraji. Nuyasha, chichamraji, nunka penkernum ii pujusar shir tsakartiña nunasha Estadoka chichamrukti tusar.
  • Mátsatkamunam pujut pachimtaka nujai shir anturnaikar pujutaiña nuu enentaijai papi aujmausha emematsar iismau ati, wari jutikamuka kuamkaya tura muraya shuar aiña nuna pujutisha arantukar iyamuiti tura mátsatkau aiña nusha ju enentai penkera juna enker tsakararti tamauwa nuu chichamraji.
  • Mátsatkamunam takat ematin enentai jukimua nusha pujut nukap iruna nuna iis takastatui, juna jutikak eme iistatui tura jikatas takastatui kuamkaya shuar yaktanam matsatena nusha natsa/muntsurat tura uchi nuwach/aishman aiña nujaisha shir irutkauk arti tusa.
  • Arak arakmakur tseas weanta nuu ukatsuk arakmau aiña nuu, yaktanmaya-yakta tsukintrin matsamin, ajanmaya-yaktanmaya shuar aiña nujai yapajiasar surakur, shir amikmaki weamu ati tusar chichamruktatji, wari jutiksar takamuka ti penker asamtai.
  • Muraya-kuamkaya, kuamak tepaka au shir takasmau ati turamu asamtai arumaisha ankan arakmar shir yua pujamu ati tura waka tankumeakrisha numi ashi ijintsuk takaitaiya nuní takamu ati tusar Organización indígena aiña ai juakir chichamruktatji.
  • Nuwa aiña jinta emtukiarmatai, arak weanta nuna jinkaisha chikich mátsatkamunam takakaiñatsuash nujai yapajiar arakmakur, yaunchuk urutma nukapek ajakuit imatiksar ataksha arutramti tusar chichamruktatji.
  • Kuamkaya tura muraya shuar aiña uruk nekaman matsamin aiña nuka senchimamtikrattaji, nita chichame menkaki weakaisha yaunchuk urukuk aya iman yamaisha jasti tusar chichamruktatji.
  • Kuamkaya tura muraya shuar aiña nuna uuntri nuwa/aishman yacha aiña nuu, nita ima nekas pujutan ayamrin asarmatai jintinkartuawarti, jinta iñakmasarti tusar chichamruktatji.
  • Mátsatkamunam organización iruna nujai tsaninkar chichamruktatji, kuamak warí penker iruna nuna mijattsuk takaiñak iña ayamkarincha katsekturmakaraij tura chichaman nukap apujturmawaraij tusar.
  • Iña ayamken katsekin tura shir pujuschamin tutitar emajtamin aiña nuna suimkan susarti tusar, chikich nunkanam chichaman metek penkernum iwarin aiña ai papi enkear chichamrumaktatji. Tumakur, uruk takamainkit nusha enentai etenkar apujar chichamrumaktatji.

Maniamu amaunam kuamkaya shuar waittsaru aiña nuna, nunke enkemtua waitkasmaun tura aishman/nuwa ayamkarin aya chichamjain maanitaiñak jintrar yuja, suimak suam nunke ajapa ikuki yaja yuja nuna FOSPAka enentaiñam atuawai.

Kuamkaya tura muraya shuar aiñaj nuutika, ju VIII FOSPA untsumakmauwa jui tuakar pujut tura kuamak enentaimtusar kakaram kara atiaji, turakur untsumaji kuamkaya shuar aiñaj nuutika jutí pujuti pachimtaka nuu iisar, eme enentaimsar, arantuniasar, kakaram enentaijai senchimamtikrami tusar, turasha enentai mete metekchau aiña nusha arantusar iyaji. Foros Sociales Panamazónicos chichamjai manitkami tura shir kakaram jasar chicham taritrami tusa untsumak jinta jintamamua nuke isha aintsar weaji.

Tarapoto, 1 de mayo de 2017

Artículos relacionados

Casos confirmados de COVID-19 en la Amazonía Peruana

https://www.caaap.org.pe/2020/COVID19/Agosto/Actualizacion-covid19--02-agosto.jpg

Ud. es el visitante N°

Facebook

Correo institucional CAAAP

Archivos

Pin It on Pinterest